စမတ္ဖုန္းေတြေပါမ်ားလာတဲ့ေနာက္မွာ အင္တာနက္အသံုးျပဳမႈဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံလိုဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံအထိပါ အေရးပါ အရာေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရးက႑အတြက္ ေအာ္ပေရတာေတြ အၿပိဳင္အဆိုင္ရွိလာၿပီးတဲ့ေနာက္ အင္တာနက္အသံုးျပဳျခင္းအတြက္ ကုန္က်စရိတ္ဟာ အရင္လို အခ်ိတ္သတ္မွတ္ခ်က္(time base) စနစ္နဲ႔ မဟုတ္ေတာ့ပဲ (data base) စနစ္ေတြပါေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ အင္တာနက္ျမန္ဆန္ျခင္းဆိုတဲ့ အေရးပါမႈတစ္ခုတည္းနဲ႔ အားလံုးဟာ data base စနစ္ကို မ်က္စိက်လာရပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္အသံုးျပဳတဲ့ ပမာဏအလိုက္ ေပးေဆာင္ရတဲ့ data base စနစ္ဟာ စမတ္ဖုန္းအေၾကာင္း နားလည္ထားဖို႔ေတာ့ လုိပါတယ္။ ဒါမွသာ သင္မလိုအပ္ပဲ ကုန္က်ေနတဲ့ အင္တာနက္စရိတ္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ အင္တာနက္ဖိုးကုန္က်ေငြကို ခပ္မ်ားမ်ား ေပးေဆာင္ခ်င္မွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သင့္အေနနဲ႔ စမတ္ဖုန္းသံုးတဲ့အခါ အင္တာနက္ data ေတြ ဘယ္လိုေလွ်ာ့ခ်ရမလဲဆိုတာ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။ ၁။ သင္ ဘယ္ေလာက္ပမာဏ သံုးစြဲမွာလဲ သင့္အေနနဲ႔ အင္တာနက္အသံုးျပဳမႈကို တစ္လမွာ ဘယ္ေလာက္ပမာဏ သံုးစြဲမွာလဲဆိုတာ ေရြးခ်ယ္ထားသင့္ပါတယ္။ တစ္လအတြက္ 1 GB၊ 2 GB စတဲ့ေရြးခ်ယ္မႈေတြကို သင္ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို သင္ဘယ္ေလာက္ပမာဏ သံုးစြဲမယ္ဆိုတာမ်ိဳး Android စမတ္ဖုန္းေတြမွာလည္း စကန္႔သတ္ထားႏုိင္သလို IOS သံုး iPhone ေတြမွာလည္း စီမံထားႏုိင္ပါတယ္။ သင့္ရဲ႕ဖုန္းမွာ ဒီလိုစြမ္းေဆာင္ေပးတဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝဲပါမလာခဲ့ရင္ app တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္မွာ အဓိကက်တာကေတာ့ သင့္ရဲ႕တစ္ေန႔တာ သို႔မဟုတ္ တပတ္တာ အင္တာနက္သံုးစြဲမႈ ပမာဏ ဘယ္ေလာက္ဆိုတာကို သတ္မွတ္ထားဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ၂။ Wi-Fi မ်ားမ်ားသံုးပါ သင္ရံုးမွာရွိေနတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ Wi-Fi ရတဲ့ ေကာ္ဖီဆိုင္လို၊ ဟိုတယ္လို ေနရာမ်ိဳးေတြေရာက္တဲ့အခါ သံုးဖို႔မေမ့ပါနဲ႔။ Wi-Fi ရတဲ့ေနရာတိုင္း အင္တာနက္ေပၚက သင္လုပ္စရာရွိတာေတြလုပ္တက္တဲ့ အက်င့္ျဖစ္ေနပါေစ။ သင့္ရဲ႕ဖုန္း Setting ထဲဝင္ၿပီး Wi-Fi မိတဲ့ေနရာေရာက္တဲ့အခါ 3G ပိတ္ၿပီး Wi-Fi အလိုလိုပြင့္လာေစေအာင္ စီမံထားလို႔ရပါတယ္။ Wi-Fi Finder ဆိုတဲ့ apps မ်ိဳးေတြကို Android မွာေရာ iOS မွာပါ ရွာေဖြၿပီး download ဆြဲႏုိင္ပါတယ္။ ၃။ ေနာက္ကြယ္မွ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ apps မ်ားကို ပိတ္ထားပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ application ေတြက သင္မသိလုိက္ပဲ ေနာက္ကြယ္မွာ အလုပ္လုပ္ေနတာမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ အင္တာနက္ အသံုးျပဳတဲ့အခ်ိန္ေရာက္လာတဲ့အခါ အဲဒီလို app ေတြေၾကာင့္ သင့္ရဲ႕ data ဟာ အမွန္တကယ္ အသံုးျပဳတဲ့ပမာဏထက္ ပိုမိုကုန္က်သြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္သင့္ရဲ႕ဖုန္း Setting ထဲကိုဝင္ၿပီး ျပန္လည္စစ္ေဆးၾကည့္လုိက္ပါ။ ဥပမာ အင္တာနက္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ Facebook ကိုအလုိအေလ်ာက္ update လုပ္တာမ်ိဳး၊ email အသစ္ရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆးတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဂရုစိုက္ပိတ္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။ တဆက္တည္းဆိုသလုိ သင့္ကို remind လုပ္ေနတဲ့ notifications ေတြကိုလည္း ပိတ္ထားဖို႔လိုပါတယ္။ သင့္အတြက္ မလိုအပ္တဲ့ app ေတြဆီက Notifications ေတြကို ပိတ္ျဖစ္ေအာင္ ပိတ္ထားလိုက္ပါ။ ၄။ Browser ေတြေျပာင္းသံုးၾကည့္ပါ။ သင္ဟာ လူမႈကြန္ယက္ျဖစ္တဲ့ facebook ကိုပဲ အဓိကထားအသံုးျပဳသူ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ facebook ေပၚမွာရွိေနတဲ့ link ေတြကိုႏွိပ္တဲ့အခါ သင့္ရဲ႕ Browser ေတြကေနတဆင့္ ဖြင့္တာမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ သင္ဟာ အျခားဝက္ဘ္ဆိုက္ေတြၾကည့္ဖို႔အတြက္ Browser ကိုမၾကာခဏဖြင့္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပင္ျဖစ္ေစ သင္အင္တာနက္ data ပမာဏကုန္တာမ်ားေနၿပိဆိုရင္ Browser ကိုလည္း ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳဖို႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။  Opera Mini လို Browser ေတြက data သံုးစြဲမႈပမာဏကို သက္သာေစပါတယ္။ ၅။ ေနာက္မွဖတ္ပါ သင္ facebook ဖြင့္ေနရင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ website တစ္ခုခုကိုသြားၿပီး ၾကည့္စရာရွိတာ ၾကည့္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္မွ ဖတ္လို႔ရေအာင္ လုပ္ထားလို႔ရပါတယ္။ ဆုိလိုတာက သင္ Wi-Fi ရေနတုန္းမွာ ဖတ္ခ်င္တဲ့ စာမ်က္ႏွာေတြကို သိမ္းထားလို႔ရတဲ့ app မ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ သင္ေအးေအးေဆးေဆးျဖစ္ေတာ့မွ အင္တာနက္ဖြင့္စရာမလိုပဲ ဖတ္ႏုိင္တဲ့ app မ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။  Pocket လို app မ်ိဳးေတြကို ဒီေနရာမွာသံုးဖို႔အတြက္ Android မွာေရာ IOS မွာပါ ရွာေဖြႏုိင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း စာသားေတြကို ေကာ္ပီကူးၿပီး သင့္ရဲ႕ Notes ထဲမွာ သိမ္းထားလိုက္ပါ။ ၆။ ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြ auto-play မလုပ္မိပါေစနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္ေတာ့ သင္က facebook ကိုအမ်ားဆံုးအသံုးျပဳျဖစ္ေနမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ facebook ကိုအၿမဲသံုးျဖစ္တယ္ဆိုရင္သတိထားရမွာပါ News feed ကိုၾကည့္တဲ့အခါ ဗီဒီယုိဖိုင္ေတြ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုၾကည့္တဲ့အခါ သင္ဖြင့္စရာမလိုပဲ facebook ေပၚကဗီဒီယိုဖိုင္ေတြ အလိုအေလ်ာက္ပြင့္ေနတာမ်ိဳး ႀကံဳခ်င္ ႀကံဳရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒါဆိုရင္ေတာ့ facebook setting ထဲဝင္ၿပီး အလိုအေလ်ာက္ဗီဒီယိုဖိုင္ေတြ ပြင့္ေနတာကို ပိတ္ထားဖို႔ လိုမွာျဖစ္ပါတယ္။ အင္တာနက္ data ပမာဏေလွ်ာ့ခ်ဖို႔အတြက္ သင္လုပ္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ အရာေတြျပန္ေျပာရရင္ ၁။ သင္တစ္ေန႔ဘယ္ေလာက္သံုးမွာလဲ ကန္႔သတ္ထားပါ။ ၂။ ျဖစ္ႏုိင္သမွ် Wi-Fi သံုးပါ။ ၃။ Background App မ်ားကိုပိတ္ပါ/ Notifications မ်ားပိတ္ပါ။ ၄။ Browser ေတြေျပာင္းသံုးၾကည့္ပါ။ ၅။ ဖတ္စရာရွိတာေတြသိမ္းၿပီး ေနာက္မွဖတ္ပါ။ ၆။ ဗီဒီယုိဖုိင္ေတြ auto-play မျဖစ္ပါေစနဲ႔ Credit – Duwun